Nieuws uit de fractie: december 2015

Het afvalbeleid met het voornemen tot ‘omgekeerd inzamelen’ maar ook het lokale gezondheidsbeleid zorgden voor stevige discussies tussen raadsleden onderling en ook met het College van Burgemeester en Wethouders in de laatste raadsvergadering van 2016. In de afgelopen maand stonden er zeer veel onderwerpen geagendeerd, in dit verslag licht de fractie de meest opvallende voor u uit.

‘Omgekeerd inzamelen’ huisvuil
De manier waarop het huisvuil in onze gemeente wordt ingezameld, zal de komende jaren gaan veranderen. De gemeenteraad heeft hier in de laatste raadsvergadering van december mee ingestemd. In de afgelopen jaren zijn door diverse gemeenten initiatieven gestart, gericht op het verbeteren van de afvalscheiding van huishoudens en het vergroten van het hergebruik van grondstoffen. Daarbij komt ook de vanuit het Rijk opgelegde doelstelling dat 75% van het afval gescheiden moet worden in 2020. In juni heeft Avalex, het gezamenlijke reinigingsbedrijf van de gemeenten Delft, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk en Wassenaar een brief gestuurd aan alle colleges. Deze brief ging over het rapport ‘Grip op grondstoffen’ van Avalex en het voorstel om over te gaan op het systeem van ‘omgekeerd inzamelen’ van huisvuil. Vanuit de verenigingen die voor een deel van hun inkomsten afhankelijk zijn van de opbrengsten van oud-papier was er veel kritiek. Blijven onze inwoners hun oud-papier naar de verenigingen brengen als er door Avalex aan huis oud-papier opgehaald wordt? Om aan deze zorgen tegemoet te komen werd het voorstel door wethouder van Staalduine in september teruggetrokken om nu in december aangepast te worden ingediend. Namens de PvdA deed ook deze keer weer Jan-Willem Maas het woord. Hij legde aan de hand van een voorbeeld uit zijn eigen wijk uit waar voor de PvdA de zorgen zitten. Juist communicatie met de inwoners is cruciaal om het succesvol te laten zijn. Ook sprak Jan-Willem Maas de zorg uit dat mogelijk niet alle inwoners bereikt worden. De PvdA vroeg daarom extra aandacht voor bijvoorbeeld ouderen en mensen die slecht Nederlands spreken te bereiken. Ook bij veel andere fracties waren nog op- en aanmerkingen op het voorstel. Dit resulteerde voor de besluitvormende vergadering in een amendement dat ingediend is door bijna alle fracties, behalve Trots. Het amendement gaat er over dat de communicatie over het concept en het bijhouden van de voortgang veel invloed zal hebben op het draagvlak en het uiteindelijk halen van het streefpercentage. Ook is door het amendement beter verankerd dat de verenigingen ook na de garantieperiode zichzelf door eigen initiatief en werkzaamheden kunnen verzekeren van inkomsten door afvalscheiding. Ook is er motie ingediend door VVD, GroenLinks, D66, CDA, CU-SGP, PvdA, LiberaalLokaal, Gemeentebelangen en LPN om een verkenning uit te voeren die kijkt naar de verwerking van bedrijfs- en huishoudelijk GFT-afval in relatie tot opwekken van duurzame energie, zodat behalve afval als grondstof ook naar de transitie van afval naar duurzame energie gekeken wordt. Ook deze motie is aangenomen.

Visieverkenning Centrum Pijnacker
De gemeente Pijnacker-Nootdorp werkt onder de naam ‘Bestemmingsplannen 2.0’ aan een nieuwe manier om bestemmingsplannen op te stellen. Eén van de hoofdpunten in deze nieuwe benadering is dat er geen voorontwerpbestemmingsplan meer wordt gemaakt, maar in plaats daarvan een ‘visieverkenning’. De visieverkenning Pijnacker-Centrum is het tweede pilotproject voor deze nieuwe werkwijze. De visieverkenning geeft een beeld van het centrum in de toekomst. Een gebied waar voor ondernemers ruimte is om initiatieven te ontplooien, waar bewoners zich thuisvoelen en, niet op de laatste plaats, waar bezoekers graag komen. Het al eerder ingediende Plan van Aanpak voor het centrum van de ondernemers in Pijnacker is voor het grootste deel al meegenomen in deze plannen. Namens de PvdA-fractie vroeg Amarins Komduur om bij het bespreken van de plannen een grotere groep bewoners aan te spreken dan alleen die inwoners die in het centrum wonen: juist door de centrumfunctie is het belangrijk omwonenden mee te nemen in de plannen en niet alleen de straten direct grenzend aan het centrum. Wethouder Jaap van Staalduine zegde dit toe. Liberaal Lokaal en de VVD dienden samen een motie in om naar voorbeeld van een project in Hengelo waar startende winkeliers tegen energiekosten een half jaar in een leegstaand winkelpand hun bedrijf mogen starten, dit project ook in onze gemeente in te zetten tegen de leegstand. Wethouder José van Egmond ontraadde de motie omdat deze overbodig zou zijn. De gemeente staat klaar om ondernemers te helpen en er lopen al veel initiatieven, maar de gemeente stelt zich hier wel faciliterend op: de ondernemer moet het zelf doen en zelf naar de gemeente gaan. Ook zullen de centrummanagers voortaan betaald worden door de gemeente. Amarins Komduur (PvdA-fractie) vroeg in reactie hier op waarom de wethouder de motie als overbodig bestempelde, want de voorbeelden van de wethouder gingen allemaal over voorzieningen voor bestaande ondernemers en voor degenen die de weg al kennen in onze gemeente. Terwijl de motie juist gaat over tegengaan leegstand in combinatie met startende ondernemers op weg helpen. Hier kwam geen duidelijk antwoord op terug, dus het is maar de vraag hoe overbodig deze motie daadwerkelijk was. Helaas bleek bij de stemming dat er onvoldoende steun was voor de motie. Wat de PvdA betreft een gemiste kans voor zowel startende ondernemers als onze winkelcentra zelf.

Cliëntenondersteuning
Met de invoering van de nieuwe Wmo op 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor een aantal nieuwe taken, waaronder ook de onafhankelijke cliëntondersteuning. Voor 2016 stelde het College aan de raad voor om de onafhankelijke cliëntondersteuning in te vullen door het uitbreiden van de huidige dienstverlening met onafhankelijke cliëntondersteuners, om geen klachtenmeldpunt in de eerste lijn in te stellen en om geen ombudsfunctie in de tweede lijn in te stellen. De Wmo-raad heeft het College geadviseerd om alles goed ‘dicht bij huis’ te regelen en zo transparant en laagdrempelig mogelijk te zijn en om problemen zo dicht mogelijk bij de oorsprong op te lossen. Op de manier waarop het College de klachtenprocedure wilde inrichten was niet voorzien in een ombudsfunctie, daarvoor zullen inwoners direct naar de Nationale Ombudsman moeten. Marieke van Bijnen had namens de PvdA aandacht gevraagd voor het belang van het goed en dus laagdrempelig regelen van de klachtenprocedure. Ook vroeg ze aandacht voor de onafhankelijkheid van de mediators die de gemeente in wil zetten om conflicten op te lossen, omdat dit ambtenaren in dienst van de gemeente zijn. Hierdoor kan de mediation door cliënten ervaren worden als niet-onafhankelijk en is de vraag hoe effectief mediation dan kan zijn. Oftewel, laagdrempelig en dichtbij leken niet vanzelfsprekend in het voorstel van het College. Dat is ook de reden dat de PvdA, samen met Groenlinks, D66, Eerlijk Alternatief, Liberaal Lokaal, Trots en Partij voor de Dieren gevraagd heeft in een motie om de voorlichting over de klachtenprocedure aan te passen, zodat het indienen van klachten zo gemakkelijk mogelijk wordt gemaakt. Ook willen de fracties dat met de omliggende gemeenten waarmee zorg geregeld wordt (de “H10”) aansluiting te zoeken bij de ombudsman in Den Haag en bij het inzetten van mediation gebruik te maken van een onafhankelijke mediator. Er was na het indienen van de motie een debat met wethouder Minderhoud, die er op wees dat de gemeente-ambtenaren die mediator zijn volgens hem onafhankelijk zijn: ze hebben een opleiding gevolgd en procedures zijn ingericht op onafhankelijk advies. Marieke van Bijnen gaf aan dat het wel onafhankelijk kan zijn, maar zo niet per se hoeft te voelen voor de andere partij. De wethouder gaf aan hier aandacht aan te blijven schenken. Ook zal aan de laagdrempeligheid worden gewerkt en gekeken worden of aansluiten bij de Haagse ombudsman een optie kan zijn. Met deze toezegging werd de motie overbodig en werd de motie door de indieners ingetrokken. Uiteraard houdt de PvdA-fractie het komende jaar scherp in de gaten dat de klachtenprocedure daadwerkelijk laagdrempeliger wordt en dat de mediation onafhankelijk is.

Onderzoek Rekenkamercommissie belastingheffing Pijnacker-Nootdorp
De Rekenkamercommissie had het COELO (Centrum van Onderzoek van de Economie van de lagere Overheden, verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen) opdracht gegeven onderzoek te doen naar de manier van en beleid over belasting heffen in Pijnacker-Nootdorp. De Rekenkamercommissie doet een aantal aanbevelingen, zoals helder communiceren over het belastingbeleid. De gemeenteraad heeft door middel van een amendement, ingediend door D66, VVD en CDA, besloten om de aanbevelingen over helder communiceren, daadwerkelijk borgen van uitvoeren van besluiten over belastingtarieven en het vaststellen welke kosten aan rioolheffing en afvalstoffenheffing worden toegerekend over te nemen. Niet overgenomen zijn de aanbevelingen om vast te stellen dat de tarieven voor rioolheffing en afvalstoffenheffing kostendekkend moeten zijn en dat het uitgangspunt dat deze tarieven met niet meer dan het inflatiepercentage mogen worden verhoogd moet worden heroverwogen. Ook niet overgenomen is dat de precarioheffing op ondergrondse leidingen afgeschaft moet worden en dat het uitgangspunt losgelaten moet worden dat de onroerende zaakbelasting met niet meer dan het inflatiepercentage mag worden verhoogd. Op voorstel van GroenLinks en de PvdA gaan de fracties in de gemeenteraad over deze meer politieke aanbevelingen binnenkort met elkaar in debat om alle argumenten waarom we bepaalde belastingen heffen of waarom niet tegen elkaar afgewogen kunnen worden.

Lokaal gezondheidsbeleid
Volgens de Wet publieke gezondheid moet de gemeente één keer per vier jaar een lokale nota gezondheidsbeleid vaststellen en daarin aangeven wat de belangrijkste doelstellingen zijn en maatregelen voor de komende jaren. In de raad van 17 december jl. was het de eerste keer dat de raad een specifieke beleidsnota voor lokaal gezondheidsbeleid vaststelt. Voor de komende vier jaar stelde het College voor om het activiteitenplan 2016-2019 gebaseerd op zeven speerpunten vast te stellen. Deze zeven speerpunten zijn: alcohol- en drugsgebruik,overgewicht, depressie, seksuele gezondheid, seksuele gezondheid, de gezondheid van mantelzorgers en bestrijding van circulatiestilstanden (hartstilstanden).
De PvdA-fractie heeft in de beeldvormende vergadering gevraagd waarom gekozen is bij de speerpunten voor de term ‘bestrijden overgewicht’. Dit is een vrij ouderwetse term, tegenwoordig wordt veel meer gesproken over ‘gezond gewicht’ om te zorgen dat een gezonde leefstijl centraal staat, inclusief een goed zelfbeeld. Wethouder Minderhoud deed wat laconiek over deze suggestie. Als mensen en kinderen met overgewicht gaan afvallen, komen ze vanzelf op een gezond gewicht aldus de wethouder. Probleem opgelost. Ook de suggestie van de PvdA om aan te sluiten bij initiatieven die scholen en andere organisaties nu zelf al ontplooien op gebied van gezondheid, bijvoorbeeld aanbieden van schoolfruit of extra aandacht voor bewegen en sporten werden niet opgepakt door de wethouder. De wethouder blijft bij de aanpak te starten met het programma ‘gezonde school’ waar het de bedoeling is dat in 2016 één (!) basisschool kan deelnemen en in 2019 in iedere kern één school. De PvdA vindt dit een onwenselijke ontwikkeling. Het is een programma dat van bovenaf wordt opgelegd, er wordt niet gekeken naar wat scholen nu allemaal al doen aan gezondheid op school en naar wat er nu al goed werkt (zo is het schoolfruit op veel scholen een succes, maar is de financiering van het schoolfruit elk jaar weer een puzzel voor de schooldirecties) en ‘de gezonde school’ wordt uiteindelijk maar op 3 van de 18 basisscholen uitgerold. Wat doen we dan voor de andere vijftien basisscholen? Of gaat het toch vooral om het op papier voldoen aan de eisen en is de praktische invulling wat minder van belang?
Ook stelden meerdere raadsleden dat de speerpunten van het lokaal gezondheidsbeleid zonder duidelijke doelstellingen zijn. Onduidelijk is wat het College per speerpunt wil bereiken en hoe gemeten wordt of de activiteiten inderdaad bijdragen aan het realiseren van de speerpunten. De gemeenteraad kan zo niet goed in de gaten houden of het lokale gezondheidsbeleid werkt. Verder gaat de huidige nota uit van onderzoeken naar de gezondheid van onze bevolking uit 2010 en 2012, terwijl er ook na die tijd onderzoeken naar de gezondheid van onze inwoners zijn geweest. Bijvoorbeeld door de GGD Haaglanden. Daarom is op initiatief van de VVD en de PvdA samen met D66, GroenLinks en het CDA een motie ingediend dat bij de jaarlijkse rapportages over het lokale gezondheidsbeleid een overzicht van de meest recente cijfers en actuele gegevens gegeven wordt. Deze motie is aangenomen.
Behalve onduidelijke speerpunten vond de PvdA-fractie het voorstel een te sterke focus alleen gericht op de jeugd hebben. Meerdere partijen in de gemeenteraad deelden dit standpunt met ons. Door de Partij van de Dieren zijn een aantal amendementen ingediend om de doelgroepen en doelstellingen te verbreden:
Het eerste over het speerpunt gezond gewicht en gezonde voeding (met steun van de PvdA, GLK,en VVD). Dit werd door de wethouder gezien als een overbodig amendement omdat er via de scholen (die meedoen aan De Gezonde School) al voldoende aandacht aan gezonde voeding wordt besteed. Met het programma dat maar op drie scholen in de gemeente uitgerold gaat worden.
Het tweede amendement gaat over het speerpunt actief en gericht preventief gezondheidsbeleid voor ouderen (met steun van de PvdA, GL, D66 en Liberaal Lokaal), ook dit zou volgens de wethouder niet nodig zijn. Marieke van Bijnen (PvdA) onderbouwde in haar betoog met cijfers van de GGD dat juist onder ouderen de kwetsbare inwoners zitten en dat deze groep de komende jaren zal gaan toenemen, juist deze groep die baat heeft bij gerichte preventie.
Het derde amendement over het speerpunt psychische gezondheid (steun van de PvdA, Groen Links en Liberaal Lokaal) was volgens wethouder Minderhoud is ook dit amendement overbodig, omdat er al aandacht aan het voorkomen eenzaamheid en depressie wordt besteed en daarmee dus aan psychische gezondheid. Dat psychische gezondheid verder gaat dan bestrijden van eenzaamheid wilde helaas, ondanks meerdere interrupties door de raadsleden niet landen bij de wethouder.
Uiteindelijk heeft geen van deze amendementen een meerderheid gehaald.
Wel een meerderheid haalde het amendement op initiatief van Gemeentebelangen om aan het speerpunt seksuele gezondheid ‘vergroten (sociale) acceptatieLHBT’ toe te voegen. (LHBT betekent lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender). Alleen Trots en ChristenUnie/ SGP stemden tegen dit amendement.

Windmolens inspraakprocedure provincie Zuid-Holland
De provincie heeft een startdocument opgesteld over windmolens waarin staat welke locaties worden meegenomen en welke milieu-effecten, op welke wijze en op welk detailniveau worden onderzocht. De provincie wil belanghebbenden betrekken bij het proces rond het milieuonderzoek en de locatiekeuze. De locatie de Balij langs de A12 is een van de locaties die onderzocht wordt.
De gemeente kan een zienswijze indienen bij de provincie en reageren op de opzet van het milieueffectonderzoek en heeft hiervoor een concept-zienswijze voorgelegd aan de gemeenteraad. Door een korte reactietijd verliep het commentaar geven door de gemeenteraad hierop in eerste instantie schriftelijk. Maar door een vormfout in de procedure bij de provincie, is de reactietermijn verlengd en hierdoor is er ook tijd om het mondeling te bespreken.
De provincie Zuid-Holland staat voor een forse klus om 735 MW vermogen aan windenergie te creëren. GroenLinks, PvdA en PvdD vermoeden dat het onmogelijk zal blijken die 735 MW te realiseren, wanneer aan alle lokale bezwaren en blokkades gehoor gegeven wordt. Het zou goed kunnen, dat de provincie daarbij ook nadenkt over de mogelijkheid dat dit niet zonder aanwijzingen zal kunnen. Het probleem daarbij is, dat wanneer een gemeente als Pijnacker-Nootdorp een absoluut ‘nee’ laat horen tegen windenergie, dat er dan zonder en over ons beslist wordt en niet meer in samenspraak. De gemeente Pijnacker-Nootdorp kan simpelweg niet in haar eentje beslissen dat er overal windmolens moeten komen, behalve in Pijnacker-Nootdorp. Tegen die achtergrond, en dus de mogelijkheid, dat een locatie als De Balij via een aanwijzing afgedwongen gaat worden vinden wij dat de opzet en toon van de zienswijze moet worden aangepast. Bovendien is nadat het eerste concept van de zienswijze aan de gemeenteraad gestuurd is ook nog eens het Klimaatakkoord in Parijs afgesloten, dit akkoord heeft gevolgen voor de manier waarop in Nederland energie opgewekt wordt.
Omdat de zienswijze van de gemeente volgens GroenLinks, PvdA en Partij voor de Dieren nu te rigide is, vinden wij het belangrijk dat deze mogelijkheid dan ook wordt benut. Daarom komt er op 7 januari een extra besluitvormende raad met deze zienswijze op de agenda.

Meer lezen en achtergrondinformatie
Alle stukken die de gemeenteraad de afgelopen maand besproken heeft zijn hier te vinden: https://pijnacker-nootdorp.notudoc.nl/cgi-bin/agenda.cgi/action=view/id=41421

De moties en amendementen die zijn ingediend staan hier: https://pijnacker-nootdorp.notudoc.nl/cgi-bin/dossier.cgi/action=view/ds=417

Namens de fractie van PvdA-PN,
Amarins Komduur-Daems