Boeren, Beheerders en Buitengebied: de Groenzoom

De gemeenteraad moet binnenkort besluiten hoe we het beheer van 560 hectare van onze natuurgebieden gaan regelen, binnenkort start de aanbesteding.  Daarom kregen we een uitnodiging van de natuurboeren van natuurcoöperatie de Groenzoom (de Groenblauwe Slinger), het natuur- en recreatiegebied dat in de twee gemeenten Pijnacker-Nootdorp en Lansingerland ligt. Daarvoor gingen we naar Zoeterwoude, omdat daar de familie Van Leeuwen nu al succesvol beheerder is van 50 hectare EHS, in een gebied dat vergelijkbaar is qua natuurwaarden met de Groenzoom.

Het gaat om 560 hectare, om 7 miljoen euro en om een project met een tijdsspanne van 30 jaar.  Eind 2012 hebben de gemeenteraden van Lansingerland en Pijnacker-Nootdorp ingestemd met het overnemen van de verantwoordelijkheid van het beheer van de Groenzoom van de Provincie Zuid-Holland. Nadat de beheervisie is vastgesteld kan de aanbesteding starten. Voor de boeren van de natuurcooperatie de aanleiding om ons uit te nodigen.

Tot nu toe zijn boeren soms al wel ingeschakeld voor het beheren van natuur, maar dan werken ze in opdracht van een terreinbeherende organisatie zoals Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Zuid-Hollands Landschap of Groenservice ZuidHolland. Omdat in de conceptbeheervisie al staat te lezen dat het beheer het best kan door de boeren in te schakelen als loonwerker of pachter, hebben de boeren van deze coöperatie gezegd niet alleen de uitvoerder te willen zijn, maar ook de aannemer.  De ondernemers hebben ons uitgelegd de gebiedskennis, ervaring, passie en creativiteit te hebben om het beheer goed uit te voeren. Zij willen hierbij nadrukkelijk ook de inwoners van de gemeente betrekken. Natuureducatie is een belangrijke pijler net als recreatie, zorg, horeca, huisverkoop en een camping. Zij gaven aan een meerwaarde te kunnen bieden door maatwerk en kostenbesparing. Het was een leerzame ochtend. Deze boeren willen hun activiteiten uitbreiden: intensiveren van de landbouw gaat niet in onze regio, dus ze moeten er wel andere taken bijpakken willen ze hun bedrijf draaiend houden. Maar geld is zeker niet de enige drijfveer, evengoed merkte ik dat ze ook echt zich willen inzetten voor het behoud van hun groene omgeving en het aantrekkelijk maken van het gebied voor natuur en mensen. Kaasboerderij De Vierhuizen van de familie van Leeuwen liet daarvan mooie voorbeelden zien. Een pluktuin, heerlijke kazen, landschappelijke elementen en een hart voor de omgeving en de natuur.

Afgelopen donderdag heeft de gemeenteraad in Pijnacker de presentatie van het conceptbeheerplan gekregen. Opvallend was dat het Europees aanbesteden van het beheer van een natuur- en recreatiegebied volledig nieuw is. Er zullen basiseisen zijn en eisen die pas in een later stadium doorslaggevend zullen zijn, als partijen gelijkwaardig blijken te zijn. Social Return valt in de tweede categorie. Als PvdA willen wij hier juist een belangrijke voorwaarde van maken.  Dat er dus een eis vanuit de gemeente komt dat de partij die het natuurbeheer uitvoert bijvoorbeeld ook zorgt dat hierbij werkervaringsplekken gerealiseerd worden.  Duidelijk is in elk geval dat de gemeenteraad nu aan zet is en wat wij nu gaan besluiten gevolgen kan hebben voor hoe de komende 30 jaar natuur beheerd gaat worden in onze gemeente.